Sieci na rzecz środowiska
Aspekty środowiskowe polityk europejskich to złożona i interdyscyplinarna kwestia. Aby zapewnić ich lepszą realizację - w Europie działają regionalne, krajowe i międzynarodowe sieci / platformy współpracy różnych podmiotów zajmujących się sprawami środowiska. Ich zadaniem jest współpraca w celu wypracowania wspólnych stanowisk i koordynowanie realizacji aspektów środowiskowych w różnych programach finansowanych ze środków unijnych (m.in. polityki spójności, programy rozwoju regionalnego, programy operacyjne).
Tego typu sieci przybierają różne formy (np. sieci krajowych, regionalnych, nieformalnych) – w zależności od potrzeb danego obszaru i struktur instytucji, które biorą w nich udział. Najczęściej w ramach jednej sieci powstają mniejsze, tematyczne grupy, które skupiają instytucje o podobnych kompetencjach, czy zajmujące się podobnym obszarem tematycznym (np. zrównoważone źródła energii, ochrona przyrody, zmiany prawne etc.). Ich celem jest poprawa koordynacji działań i realizacja zadań zgodnie z koncepcją zrównoważonego rozwoju, czyli z uwzględnieniem kwestii gospodarczych i społecznych.
Przykładowe rodzaje sieci:
Sieci i platformy krajowe - koordynują kwestie dotyczące środowiska we wszystkich obszarach regulowanych przez programy finansowane z Unii Europejskiej w danym kraju, w tym: opracowują wytyczne i narzędzia niezbędne do realizacji programów, a także umożliwiają wymianę doświadczeń między jej uczestnikami. Zazwyczaj wśród uczestników takich sieci znajdują się: organy zarządzające programami i ich beneficjenci oraz organy środowiskowe danego kraju. Często uczestnicy sieci krajowych wspierani są przez inne podmioty biorące udział w pracach sieci np. przedstawicieli Komisji Europejskiej, instytucje badawcze czy organizacje pozarządowe.
Sieci międzynarodowe – platformy tego typu umożliwiają różnym instytucjom krajowym i organom państwowym wymianę doświadczeń, dzielenie się praktyczną wiedzą i koordynację działań ze swoimi odpowiednikami w innych krajach Unii Europejskiej. Sieci międzynarodowe mogą posiadać zarówno oficjalną, unijną strukturę, tak jak ma to miejsce w przypadku Europejskiej Sieci Organów Ochrony Środowiska (ang. European Network of Environmental Authorities- Managing Authorities - ENEA-MA) kierowanej przez Komisję Europejską, DG ENV i DG REGIO. Mogą też funkcjonować jako mniej formalne inicjatywy, tak jak w przypadku współpracy pomiędzy państwami, którą koordynują organizacje międzynarodowe i instytucje pozarządowe, np. inicjatywa Greening Regional Development Programmes (GRDP – pracami zarządza Regionalne Centrum Ekologiczne na Europę Środkową i Wschodnią (ang. Regional Environmental Center for Central and Eastern Europe - REC)).
Sieci nieformalne – mogą funkcjonować w oparciu o cykliczne spotkania pomiędzy instytucjami, organami i autorytetami w danym obszarze tematycznym. Tego typu sieć istnieje np. w Wielkiej Brytanii, gdzie specjaliści ds. zrównoważonego rozwoju z programów rozwoju regionalnych współpracują ze sobą w ramach inicjatywy Environmental Sustainability Theme managers - ESTMs, dzieląc się doświadczeniem z różnych regionów. Sieć funkcjonuje w oparciu o cykliczne spotkania (przeważnie dwa rocznie) oraz stały kontakt telefoniczny i e-mailowy między jej uczestnikami.